Tecâribü'l-Ümem, Miskeveyh Ebû Ali Ahmed. B. Muhammed, 2016

ÖNSÖZ

Miskeveyh ve Tecâribül-Ümem Adlı Eserinin Yayını Üzerine
Miskeveyh ve Eseri Tecâribü'l-Ümem'e Dair

TECÂRİBÜ'L-ÜMEM BİRİNCİ CİLD TECÂRİBÜ'L-ÜMEM VE TE॒ÂKIBÜ'L-HİMEM

el-Muktedir Billâh'ın Halifeliği (295/907-908)
Ca॒fer b. el-Mu॒tezıd Billâh'a Biat Edilmesi Sırasında Cereyan Eden Vak॒alar
Abdullah b. el-Mu॒tez Fitnesinin Mahiyeti
Abdullah b. el-Mu॒tez'in Ele Geçirilmesiyle İlgili Haber
Muhammed b. Davud Meselesinde el-Kunnâî'nin Yaptığı İşler

Muhammed b. Abdûn ile Hâcib Sevsen'in Tevkif Edilmelerinin Sebebi
İbnü'l-Mu॒tez Vak॒asına Karışanlar Hakkında Alınan Doğru Tedbir
Kâdı Ebû Ömer Hakkında Olup Bitenler
Bir İhanet ve Bu Konuda Yapılan Kötü Bir İttifak Hakkında
İki Yüz Doksan Yedi (297/909-910) Senesi

Acelecilik ve Kötü Bir Tesadüf
Kötü Bir Oyun ve Âkıbeti
İki Yüz Doksan Sekiz (298/910-911) Senesi
Sübkerî'nin Tutuklanması
İki Yüz Doksan Dokuz (299/911-912) Senesi

İbn Ebi'l-Beğl'ın Yapmak İstediği Bir Komplo ve Bunun Kendi Aleyhine Neticelenmesi
el-Hakânî'nin Vezirlik İşlerini Kötü Yönetmesi
Üç Yüz (300/912-913) Senesi
Üç Yüz Bir (301/913-914) Senesi
Üç Yüz İki (302/914-915) Senesi
Üç Yüz Üç (303/915-916) Senesi

Üç Yüz Dört (304/916-917) Senesi
Ebu'l-Hasan Ali b. el-Furât'ın İkinci Defaki Vezirliği
Vezirlik Sık Sık El Değiştirirken İbn Ebi's-Sâc'ın Yaptıkları
İbn Ebi's-Sâc'ın Entrikası ve Hilesi
İbnü'l-Furât'la İlgili Meselenin Devamı

Üç Yüz Beş (305/917-918) Senesi
Üç Yüz Altı (306/918-919) Senesi
Vezir Ebu'l-Hasan İbnü'l-Furât'ın Tevkif Edilmesinin Sebebi

Hâmid b. el-Abbas'ın Ali b. Muhammed b. el-Furât'a ve Akrabalarına Yaptığı Muamele
Üç Yüz Yedi (307/919-920) Senesi
Hâmid b. el-Abbas'ın İşlerinin Bozulmasına ve Taahhüdnâmesinin Feshedilmesine Yolaçan Sebepler
Üç Yüz Sekiz (308/920-921) Senesi

Üç Yüz Dokuz (309/921-922) Senesi
el-Hüseyin b. Mansûr el-Hallâc'ın Haberi ve Asılıp Teşhir Edilmesi
Üç Yüz On (310/922-923) Senesi
Kahramâne Ümmü Musa ile Kardeşlerinin Tevkif Edilmelerinin Sebebi
Üç Yüz On Bir (311/923-924) Senesi

Hâmid ile Ali b. İsa'nın Azledilmesi ve İbnü'l-Furât'ın Tekrar Vezirlik Mevkiine Getirilmesi
İbnü'l-Furât'ın Üçüncü Defa Vezirlik Makamına Gelmesi
Vezir İbnü'l-Furât'ın Hâmid b. el-Abbas'ı Tevkif Etmesi
Hâmid'e Yapılan Muamele ve Buna Karşılık Kendisinin Yaptıkları

Ali b. İsa Meselesiyle İlgili Vukû Bulan Olaylar ve Onun İbnü'l-Furât'a Teslim Edilmesi
İbnü'l-Furât'ın Ali b. İsa'yı Sorgulaması
Ali b. İsa ile İbnü'l-Furât Arasındaki Meseleyle İlgili Haberlerin Devamı
İbnü'l-Furât'ın Mûnis'i Bağdad'dan Uzaklaştırmak Hususundaki Tedbiri
İbnü'l-Furât'ın Mûnis Gittikten Sonra Görevliler Hakkındaki Tedbiri

Üç Yüz On İki (312/924-25) Senesi
İbnü'l-Furât'ın İktidarını İyice Güçlendirip Durumu Düzelttikten Sonra Zayıflamasının Sebebi
Kendisinin ve Babasının Mevkii Sarsılınca el-Muhassin'in Felakete Uğrayan/Mağdur Olan Kişilere Karşı Muamelesi
Ebu'l-Hasan İbnü'l-Furât'ın Tevkif Edilmesi ve Oğlu el-Muhassin'in Kaçışı
Ebu'l-Kâsım Abdullah b. Muhammed b. Ubeydullah el-Hakânî'nin Vezirliği Elde Etmesi

Ebu'l-Kâsım el-Hakânî'nin Vezirliğe Tayininden Sonra İbnü'l-Furât ve Taallukatı Aleyhine Cereyan Eden Vak॒alar
el-Muhassin'in Başına Gelen Kötü Bir Tesadüf Yüzünden Yakalanması ve Müsâdere Edilip Katledilmesi

Ebu'l-Hasan İbnü'l-Furât'ın ve Oğlu el-Muhassin'in Öldürülmeleri
el-Hakânî'nin Başına Gelen ve Vezirlikten Azline Sebep Olan Olaylar
Ebu'l-Abbas el-Husaybî'nin Vezir Tayin Edilmesinin Sebebi
el-Karmatî'nin Kûfe'ye Girmesi
Üç Yüz On Üç (313/925-926) Senesi
Üç Yüz On Dört (314/926-927) Senesi

el-Husaybî'nin Telâfisi Mümkün Olmayan Kötü Bir Uygulaması ve Bu Yüzden Sahip Olduğu Şeylerin Çoğunun Elinden Çıkması
el-Husaybî'nin Tevkifi ve Ali b. İsa'nın Vezirliğe Getirilmesi

Ebu'l-Kâsım el-Kelvedânî'nin Ali b. İsa'ya Vekâleti ve Devlet İşlerini İdare Etmesi
Üç Yüz On Beş (315/927) Senesi
Ali b. İsa'nın Bu Defaki Vezirliğinde Aldığı Tedbirler ve Onun Zamanında Cereyan Eden Hadiseler

Vezir Ebu'l-Hasan Ali b. İsa ile Ebu'l-Abbas Ahmed b. Ubeydillah Arasında Cereyan Eden Münâzaranın Keyfiyeti
Ali b. İsa'nın Bu Defaki Vezirliğinde Yürüttüğü İşler
Mûnis el-Muzaffer'in Tedirginliğinin Sebebi
Deylemlilerin Ortaya Çıkışı

Bu Yıl Ebû Ca॒fer İbn Şirzâd'ın NâmınınYükselip Ali b. İsa'nın Ona Değer Vermesi ve Bunun Sebepleri
Yusuf b. Ebi's-Sâc'ın Kâtibi Muhammed b. Halef'i Azletmesinin Sebebi
İbn Ebi's-Sâc'ın el-Karmatî ile Olan Vak॒ası, Düşmanı Hafife Alıp İhtiyatı Elden Bıraktığı İçin Esir Edilmesi, Esir Edildikten Sonra Başına Gelen Olaylar ve Sonunda Katledilmesi

Üç Yüz On Altı (316/928) Senesi
Ali b. İsa'nın Vezirlikten Azline ve Ebû Ali İbn Mukle'nin Tayinine Sebep Olan Gelişmeler
Ali b. İsa'nın Tutuklanması ve İbn Mukle'nin Tayin Edilmesi
Nâzûk ile Harun b. Garîbü'l-Hâl Arasında Meydana Gelen Harbin Sebebi

Mûnis ile el-Muktedir Arasında Soğukluğun Meydana Gelmesi
Üç Yüz On Yedi (317/929) Senesi
Nâzûk ile Ebu'l-Heycâ'nın, el-Muktedir'in Tahttan İndirilmesine Sebep Olan Entrika Çevirmeleri ve Bunların Katledilmesi ile el-Muktedir'in Tekrar Hilafet Makamına Geçmesi

el-Muktedir Billâh'ın Hal॒ Edilmesi ve el-Kâhir Billâh'ın Hilâfet Makamına Getirilmesi
el-Muktedir'in Hal॒ Vesikasıyla İlgili Bir Tedbir ve Ondan Görülen Fayda
el-Muktedir'in Tekrar Hilafet Makamına Getirilmesinin Sebebi
el-Karmatî'nin Hacıları Öldürmesi ve Mekke'yi Tahrip Etmesi

Üç Yüz On Sekiz (318/930) Senesi
Musâfiyye Piyadelerinin Ortadan Kaldırılmalarının Sebebi
Vezir Ebû Ali İbn Mukle'nin Tevkif Edilmesinin Sebebi
Ebû Ali'den Sonra Vezirlik Meselesi Hakkında Cereyan Eden Olaylar ve Süleyman b. el-Hasan'ın Vezir Tayin Edilmesi

Berîdîlerin Tevkif ve Müsâdere Edilmelerinin Keyfiyeti
Üç Yüz On Dokuz (319/931) Senesi
Mûnis'in Yalnızlaşmasının ve İsyan Etmesinin Sebebi
Vezir Süleyman b. el-Hasan'ın Tevkif Edilmesinin Sebebi
Ahmed b. Kayıglıg'ın Mağlup Olmasından ve Leşkerî'nin Adamlarının İsfahan'a Girmesinden Sonra Vâki Olan Güzel Bir Tesadüf

Hüseyin b. el-Kâsım'ın Vezir Tayin Edilmesinin Sebebi ve Bu Hususta Başarıyla Neticelenen Bir Hile
Mûnis'in Ortada Görünmemeye ve İşlerden Uzak Durmaya Çalışmasının Sebebi
Vezir Hüseyin'in Konumunun Sarsılmaya Başlamasının Sebebi
Ebu'l-Feth el-Fazl b. Ca॒fer'in Vezirliği

Üç Yüz Yirmi (320/932) Senesi
Mûnis'in Musul'dan Bağdad'a Gelmesinin ve el-Muktedir Billâh'ın Katledilmesinin Sebebi
el-Kâhir Billâh Ebû Mansûr Muhammed b. el-Mu॒tezıd'in Üç Yüz Yirmi (320/932) Senesinde Hilafet Makamına Geçmesi
Üç Yüz Yirmi Bir (321/933) Senesi
el-Muktedir'in Kaçan Kumandanlarının Başlarına Gelenler ve Bu Kumandanların Âkıbetleri

Mûnis ve Vezir Ebû Ali'nin el-Kâhir Billâh'a Karşı Tedbir Almalarının Sebebi
Vezir İbn Mukle'nin el-Kâhir'i Tevkif İçin Yürüttüğü Tedbirlerin Tersine Dönmesi
Ebû Ca॒fer Muhammed b. el-Kâsım'ın Vezirliği
Mûnis ile Yalabık ve Oğlu Ali'nin Öldürülmeleri

Ebu'l-Abbas el-Husaybî'nin Vezir Tayin Edilmesinin Sebebi
Ali b. Büveyh'in Yıldızının Parlamasının Sebebi ve Bir Takım Memleketler Elde Etmesini Sağlayan Tesadüfler
Ali b. Büveyh'in Vâliliğinin Gerçekleşmesine Vesile Olan Bir Sebep ve Diğerlerinin Vazifeleri Başına Varmadan Azledilmeleri
Merdâvîc'in Muvaffakiyetle Neticelenmeyen Bir Hilesi

Üç Yüz Yirmi İki (322/934) Senesi
Ali b. Büveyh İçin İyi ve Yâkut İçin Kötü Bir Tesadüf ile Yâkut'un Fena Bir Tedbiri ve Yerinde Olmayan Acele Bir Davranışı
Yâkut'un Hezimet Halinde İken Sonuç Vermeyen Bir Tedbiri ve Ali b. Büveyh'in Bundan Yararlanıp Muzaffer Olması
el-Kâhir'in İshak b. İsmail ile Nasr b. Hamdan'ı öldürmesinin Sebebi
el-Kâhir'i Tutuklamalarının Sebebi

el-Muktedir'in Oğlu er-Râzî Billâh Ebu'l-Abbas Muhammed'in Üç Yüz Yirmi İki (322/934) Senesinde Hilâfet Makamına Geçmesi
Ebu'l-Hasan Ali b. Büveyh ed-Deylemî'nin Güçlenmeye Başlaması
Ebu'l-Hasan Ali b. Büveyh'in Kâtibi Ebû Sa॒d İsrâil'i Öldürmesi ve Bunun Sebebi
Bu Senede Harun b. Garîbü'l-Hâl'in Katli ve Bunun Sebebi

Üç Yüz Yirmi Üç (323/935) Senesi
Merdâvîc'in Öldürülmesinin Sebebi
Kaçarken Rüknüddevle'nin Başına Gelen Garip Bir Olay
Yâkut'un Oğulları Muzaffer ile Muhammed'in Tevkif Edilmesinin Sebebi

Ebû Abdillah el-Berîdî'nin Gücü ve Nüfûzunun Artmasının Sebebi
Hasan b. Abdillah b. Hamdan'ın Amcası Ebu'l-Ulâ Sa॒îd b. Hamdan'ı Öldürmesinin ve İbn Mukle'nin Musul'a Gitmesinin Sebebi
Üç Yüz Yirmi Dört (324/ 935-936) Senesi .313 Ebû Ali İbn Mukle'nin Tevkif Edilmesine Dair Kurulan Tuzağın Mâhiyeti
Abdurrahman b. İsa'nın Vezirliği
Ebû Ca॒fer Muhammed b. el-Kâsım el-Kerhî'nin Vezirliği

Yâkut'un Katledilmesi
Yâkut'a Karşı Hazırlanan Tertip
Süleyman b. Yahya'nın Vezirliği
İbn Râik'ın Hilâfete Hâkim Oluşu ve Bütün Memleketi İstilası
Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Büveyh'in Başına Gelen Hadisenin Sebebi

Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Büveyh'in Hıyanetinin ve Ahdi Bozmasının Âkıbeti
Ahmed b. Büveyh'in Irak Diyârına Çıkıp Oraları Hâkimiyeti Altına Alması
Üç Yüz Yirmi Beş (325/936-937) Senesi
Ebû Bekir İbn Mukâtil'in Hüseyin b. Ali en-Nevbahtî Aleyhine Bir Hile Yaparak Onu İbn Râik'ın Kâtipliğinden Azlettirmeyi Başarması
Berîdîlerin Kurnazlıkla Hareket Ettiklerine ve Bunda da Başarılı Olduklarına Dair Haber
Muhammed b. Râik ile Berîdîlerin Aralarının Tamamen Açılmasının Sebebi

İbn Râik'in Ebu'l-Feth el-Fazl b. Ca॒fer'i Kendisine Vezir Tayin Etmesinin Sebebi
İbn Râik'ın Başına Gelen ve Nihayet Ağırlığını Yakıp Ahvâz'a Kaçmasına Sebeb Olan Kötü Tesadüf
Beckem'in Aklının Kuvvetine, Derinliğine ve H